علت کپک زدن خاک

کپک چیست؟

کپک به انواعی از قارچ ها که روی سطوح و مواد غذایی مختلف رشد می کند گفته می شود و رنگ های مختلفی دارد. قارچ ها دارای اندامی تولید مثل کننده به نام هاگ هستند که بسیار ریز است و با جریان هوا جا به جا می شود. استقرار هاگ در محیط جدید نیز می تواند باعث ایجاد کپک شود. بسیاری از کپک ها تولید سم می کنند که به آن میکوتوکسین می گویند و در صورتی که وارد بدن شود بسیار مضر و کشنده است.

همانطور که گفتیم کپک ها به وسیله ی هاگ پخش شده و در مکانی که دارای رطوبت کافی باشد رشد می کند و موجب فاسد شدن آنها می شود. کپک خاک نیز از انواع کپک ها است که معمولا به رنگ سبز است و در سطح خاک مشاهده می شود. در این مطلب همراه آرمان بذر سپاهان باشید.

علت کپک زدن خاک

در حقیقت علت کپک زدن خاک نمیتواند یک دلیل باشد و دلایل متفاوتی باعث آن می شود که در ادامه به آن اشاره می کنیم. بهتر است در صورتی که میزان کپک در خاک مورد نظر شما زیاد است و امکان تعویض گلدان آن وجود دارد آن را تعویض کرده و از خاک سالم به جای آن استفاده کنید.

• کمبود نور: کمبود نور یکی از علت کپک زدن خاک است. نور کم و محیط تاریک برای رشد قارچ ها و ایجاد کپک بسیار اهمیت دارد. خاک گلدان هایی که در مکان های تاریک وجود دارند و یا زمین هایی که نور خورشید به آنها نمی تابد مستعد کمبود نور است.
• نبود جریان هوا: دیگر علت کپک زدن خاک نبود جریان هوا است. در صورتی که هوای محیط خاک ساکن باشد تبخیر سطحی از خاک کم است و با زیاد شدن رطوبت کپک نیز زیاد می شود.
• آبیاری یا بارندگی زیاد: آبیاری زیاد خاک باعث افزایش رطوبت خاک و افزایش کپک می گردد. در زمین هایی که گودال هستند و ماندابی دارند بیشتر کپک می زنند.
• چهارمین علت کپک زدن خاک نیز زهکشی نامناسب خاک است. خاک های سنگین که آب را مدت زمان بیشتری در خود نگهداری می کنند در مقایسه با خاک های شنی که زهکشی خوبی دارند بیشتر مستعد کپک زدن هستند.
• خاک و آب آلوده: آخرین علت کپک زدن خاک آلوده است. خاک هایی که به قارچ و باکتری آلوده هستند و یا آب های فاضلابی تولید کپک بیشتری می کنند.

مضرات کپک زدن خاک

زیاد شدن این کپک‌ ها در محیط می‌ تواند برای شما، گیاهان، حیوانات و هر موجود زنده‌ ای خطرناک باشد، زیرا کپک ‌ها مانع تصفیه هوا می‌ شوند. کپک‌ ها برای افراد مبتلا به مشکلات تنفسی نیز مضرند، کپک کیفیت هوای خانه ‌ی شما را کاهش می‌ دهد و هم بر انسان و هم حیوانات خانگی که در آن فضا زندگی می ‌کنند تأثیر می ‌گذارد، و مزایای تصفیه‌ ی هوا که معمولاً از داشتن گیاهان خانگی ناشی می ‌شود را خنثی می ‌کنند. علاوه بر این، کپک می ‌تواند برای افراد مبتلا به آلرژی به کپک نیز مشکلات تنفسی ایجاد کند.. ایجاد کپک در خاک باعث افزایش جمعیت قارچ ها در خاک شده و به مرور زمان ریشه های گیاهان موجود در آن خاک را پوسانده و از بین می برند.

راه های پیشگیری از کپک زدن خاک

به صورت خلاصه با رفع علت کپک زدن خاک می توان از ایجاد کپک در خاک جلوگیری کرد. در ادامه به راه های پیشگیری از کپک زدن خاک اشاره می کنیم

• افزایش نور و قرار دادن گلدان در معرض نور آفتاب
• استفاده از خاک های ضد عفونی شده برای مناطق مستعد برای کپک زدن
• استفاده از آب آبیاری زلال و ضد عفونی شده
• تراکم کم گیاهان و تهویه هوای مناسب.
• عدم آبیاری خاک در فاصله زمانی نزدیک و رعایت فاصله زمانی مناسب به منظور خشک شدن خاک تا نوبت آبیاری بعدی
• جمع آوری بقایای گیاهی و آشغال های موجود روی خاک جهت تبخیر بهتر.
• حذف علف های هرز

مقابله با کپک خاک

اولین روش مقابله با کپک خاک رعایت مواردی است که در قسمت روش های پیشگیری بیان کردیم. روش های دیگر در مقابله با کپک خاک بدون توجه به علت کپک زدن خاک را در ادامه بیان می کنم.

• استفاده از قارچکش

مصرف قارچکش برای درمان یا اصلاح خاک هایی که کپک زده است موثر است. همانطور که گفتیم کپک نوعی قارچ است و در صورتی که جمعیت آن بیش از اندازه نباشد با قارچکش قابل درمان است. در صورتی که میزان کپک کم باشد با یک نوبت قارچکشی کاملا برطرف می شود ولی در صورتی که میزان کپک زیاد باشد می توان دو تا سه نوبت آبیاری نیز انجام داد تا قارچکشی به صورت کامل انجام شود. دقت داشته باشید که در هنگام استفاده از قارچکش فاصله زمانی بین دو بار مصرف به اندازه ای باشد که خاک کاملا خشک شود.

• تعویض خاک گلدان

در صورتی که کپک های موجود زیاد است و امکان تعویض خاک وجود دارد می توانید خاک گلدانی که کپک زده است را دور ریخته و از خاک ضد عفونی شده و جدید برای گیاه خود استفاده کنید.

• استفاده از خاک های سبک با زهکشی خوب

خاک های شنی معمولا زهکشی خوبی دارند و بهتر است از این خاک ها در ترکیب خاکی خود استفاده کنید. توجه داشته باشید که در هنگام تعویض خاک، گلدان را کاملا شسته و ضد عفونی کنید. زهکش گلدان را چک کرده و در صورتی که مسیر آن مسدود باشد آن را باز کنید تا آب به راحتی از زیر گلدان خارج شود. خاک هایی که به راحتی آب در آنها نفوذ نمی کند و مدت زمان زیادی طول می کشد تا آب آبیاری به زیر گلدانی بریزد، برای گیاهان مناسب نیست. گلدان هایی که زیر گلدانی آنها بهشان چسبیده است اجازه تخلیه آب و ورود هوا را از زیر به داخل گلدان نمی دهد و علت ایجاد کپک در خاک می شود. بنابرین بهتر است از گلدان هایی با زیرگلدانی جدا استفاده کرده و با استفاده از پایه یا سنگ فاصله ای بین گلدان و زیر گلدانی ایجاد کنید.

شما می توانید با یک سیخ کباب چوبی رطوبت داخل خاک گلدان را چک کنید و در صورتی که عمق خاک خشک شده است آن را آبیاری کنید.

سفیدک زدن خاک (شوره زدن خاک)

باید بدانید که شوره زدن خاک با کپک متفاوت است. از علائم سفیدک زدن خاک، وجود قسمت های پودری شکل یا به اصطلاح شوره زدگی در خاک است که حالت خشک و نمکی دارند. شکل ظاهری این شوره ها با کپک متفاوت است و به همین دلیل علت و روش درمان متفاوتی نیز دارد. این خاک ها اغلب به عنوان سفید شده یا “شسته شده” نامیده می شوند. ذرات آهن و منگنز به دلیل مقادیر زیاد بارندگی یا زهکشی شسته شده اند. استفاده از آب یا خاک با pH نامناسب هم یکی دیگر از دلایل بروز این مشکل است.

نویسنده: مهندس نیلوفر مسیبی، کارشناس ارشد گیاهپزشکی