برنامه کود دهی گوجه فرنگی فضای باز

گوجه فرنگی محبوب ترین نوع صیفی جات است که مصارف بسیار مختلفی نیز دارد. بر اساس آمارهای سال ۲۰۱۸ سازمان فائو، مناطق کشت گوجه ‌فرنگی در سراسر جهان طی یک دهه گذشته افزایش یافته است و بیشترین افزایش در آفریقا و آسیا رخ داده است، این موضوع ممکن است تا حدودی به خاطر افزایش آگاهی عمومی از اهمیت مصرف سبزی ‌هایی مثل گوجه ­فرنگی در رژیم‌ های غذایی انسان اتفاق افتاده باشد. لازم به ذکر است که نیاز به اطلاع‌ رسانی بهتر در این زمینه در کشور ما احساس میشود. برای بالا بردن بازدهی بوته های گوجه فرنگی باید تمامی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در دسترس ریشه قرار گیرد و توسط گیاه جذب شود. برنامه کوددهی گوجه فرنگی فضای باز به منظور تامین این عناصر در زمان مورد نیاز گیاه توسط کوددهی انجام می شود. با ما تا انتهای این مقاله از آرمان بذر سپاهان همراه باشید تا بهترین برنامه کود دهی گوجه فرنگی فضای باز را به شما بدهم.

بهترین برنامه کود دهی گوجه فرنگی فضای باز

اولین قدم برای تعیین بهترین برنامه کود دهی گوجه فرنگی فضای باز به صورت اصولی و صحیح، آنالیز خاک مزرعه است. آزمایش خاک نوع و مقدار عناصر موجود در خاک را مشخص می‌ کند بنابراین می‌ توان براساس آن برنامه کودی را به گونه ‌ای تنظیم کرد تا گیاه دچار کمبود و یا بیشبود هیچ عنصری نشود. داشتن یک برنامه غذایی برای کود دهی گوجه فرنگی می تواند به مسیر را برای رسیدن به حداکثر عملکرد هموار کند تغذیه گوجه فرنگی بایستی به گونه ای باشد که علاوه بر هزینه پایینی در پایان فصل نیز عملکرد بالایی برای کشاورز داشته باشد مصرف بی رویه کود های شیمیایی هزینه زیادی روی دست کشاورز می گذارد و اثرات مخربی روی خاک و گیاه دارد. تنها استفاده معقول و بر اساس نیاز گیاه می تواند برای کشاورز درامد خوبی داشته باشد تغذیه کودی گوجه فرنگی براساس آنالیز خاک و نیاز گیاه حتی در شرایطی که گوجه فرنگی قیمت مناسبی ندارد می تواند برای درامد کشاورز را در پایان فصل تضمین کند.

اصول کاشت گوجه در فضای باز

در کشت گوجه ‌فرنگی مخصوص فرآوری، نشان دادند که تقریباً چهار تا شش مرحله خاک ‌ورزی (مثل شخم سطحی، دیسک زنی چند باره، ایجاد پشته و …)، برای تهیه بستر قبل از کاشت بذر لازم است که انجام شود، آن ‌ها همچنین نشان دادند که سیستم های مختلف خاک‌ ورزی مثل خاک ‌ورزی معمولی و دیسک زنی در مقایسه با سیستم بدون خاک‌ ورزی، باعث رشد و رسیدگی سریع ‌تر محصول و در نتیجه افزایش عملکرد می‌ شوند، همچنین نشان داده شده است که انجام خاک‌ ورزی علاوه بر افزایش عملکرد می‌ تواند بر روی وزن خشک بوته (شاخه و برگ) نیز تأثیر مثبت داشته باشد.

مزایای استفاده از مالچ

در سراسر جهان از کشت در زمین­ های لخت (بدون مالچ)، به‌طور گسترده‌ای برای تولید گوجه‌فرنگی مناسب برای صنایع فرآوری و همچنین در زمین‌ها و باغ­ های کوچک برای امرارمعاش و تولید اندک گوجه‌فرنگی استفاده می­شود.

اگرچه کاشت در زمین ­های لخت باعث کاهش سرمایه‌گذاری اولیه و هزینه‌های تولید می‌شود، اما نسبت به محصولات زراعی کشت شده در زمین­ های دارای مالچ (به‌عنوان‌مثال یک لایه نازک پلی‌اتیلن)، بازده پایین‌تر و احتمالاً درآمد خالص کمتری دارد.

البته در بسیاری از نقاط جهان تولید در زمین­ های لخت به‌عنوان یک رویکرد سازگار با محیط‌زیست، برای مدیریت بسیاری از محصولات گیاهی مثل گوجه‌فرنگی، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

در این سیستم تولید، سموم تدخینی، به دلیل عدم وجود مالچ پلاستیکی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، بنابراین برای استفاده از سموم تدخینی و حفظ طولانی مدت گازها و اثرگذاری مناسب آن ها بر روی بیماری‌های خاک زاد، آفات و علف‌های هرز، به کار گیری مالچ های پلاستیکی توصیه می­شود.مزایای فراوانی برای استفاده از مالچ­ های پلاستیکی در تولید گوجه‌فرنگی به ثبت رسیده است، برخی از این مزایا عبارتند از:

• حفظ رطوبت خاک
• زودرسی محصول گوجه‌فرنگی
• جلوگیری از برخورد میوه‌ها با زمین و در نتیجه افزایش رشد و کیفیت میوه‌ها
• کاهش شسته شدن کودها از بستر
• جلوگیری از متراکم شدن خاک بستر

نتایج تحقیقات نشان داده است که عملکرد اولیه و بازده کلی گوجه­ فرنگی تحت تأثیر دما و رطوبت خاک قرار دارد و عوامل در صورت استفاده از مالچ پلاستیکی سیاه در بالاترین سطح قرار خواهند گرفت، علاوه بر این، رنگ مالچ با تأثیر بر میزان تابش و همچنین کنترل دما، نقش مهمی در ایجاد شرایط مناسب محیطی برای گوجه‌فرنگی دارد. مالچ‌ها معمولاً دارای رنگ ­های سیاه، سفید و نقره‌ای هستند. رنگ مالچ با تأثیر بر الگوهای تابش و انتقال انرژی، بر روی میکروکلیمای گیاه تأثیرگذار است.

بیشتر بخوانید: انواع کود پتاس بالا

کوددهی نشأ گوجه فرنگی

بهره مندی از برنامه کود دهی نشأ گوجه فرنگی جهت کوددهی اصولی بسیار سودمند است. بر اساس جدول کوددهی گوجه فرنگی، گیاه گوجه فرنگی در زمان های نشأ، بعد از انتقال یافتن نشأ، مرحله ورود به فاز رویشی، مرحله ی گلدهی ، مرحله شکل گیری میوه و همچنین شروع رسیدگی گوجه فرنگی به کوددهی نیاز دارد. در زمانی که هنوز نشأ گیاه گوجه فرنگی انجام نگرفته، توصیه می شود که با توجه به نتیجه آزمون خاک، کود های فسفر، ازت و پتاسیم به خاک بستر کشت نشأ اضافه شوند. این عمل باعث می شود که مواد مغزی مورد نیاز گوجه فرنگی بعد از نشأ تأمین شود.

مزایای داشتن برنامه کود دهی گوجه فرنگی فضای باز

گوجه فرنگی به میزان کافی به عناصر غذایی برای تولید میوه نیاز دارد. به ویژه کلسیم، پتاسیم و ازت عناصر غذایی مهمی هستند. عدم تامین این عناصر غذایی به مقدار کافی موجب ضعیف شدن بوته ها و کاهش کیفیت میوه گوجه فرنگی می شوند. گوجه فرنگی به فسفر برای تولید گل و میوه و ریشه زایی نیاز دارد. مصرف بیش از اندازه فسفر موجب تولید گل به تعداد خیلی زیاد می شود که بوته گوجه فرنگی اگر به اندازه کافی شاخ و برگ نداشته باشد گل های تولید شده دچار ریزش می شوند. گوجه فرنگی برای تولید شاخه و برگ به عنصر ازت نیاز دارد. بوته های گوجه فرنگی ازت مورد نیاز خود را از طریق مواد آلی خاک و کودهای شیمیایی مانند اوره و نیترات کلسیم بدست می آورند. مصرف کود ازته به مقدار خیلی زیاد سبب رشد بیش از حد شاخه و برگ ها شده و رسیدن میوه را به تاخیر می اندازد و به تعداد کم میوه روی بوته های گوجه فرنگی تشکیل می گردد.

نویسنده: مهندس نیلوفر مسیبی، کارشناس ارشد گیاهپزشکی