در دنیای کشاورزی، نیاز گیاهان به مواد مغذی برای رشد سالانه افزایش مییابد. کودهای میکرو، یکی از ابزارهای حیاتی در کشاورزی محسوب میشوند که مواد ریزمغذی و کمیاب را به خاک و گیاهان میافزایند. این کودها حاوی عناصری همچون بور، مس، منگنز، روی، و کبالت میباشند که گیاهان به مقدار کمی از این عناصر برای رشد و توسعه نیاز دارند.در ادامه همراه آرمان بذر سپاهان باشید.
مزایای استفاده از کودهای میکرو
اصلاح مواد ریزمغذی خاک:
– کودهای میکرو بهبود مواد ریزمغذی خاک را ایجاد کرده و نقاط ضعف خاک را تقویت میکنند.
تسریع رشد گیاهان:
– با تأمین عناصر کمیاب، این کودها باعث تسریع رشد و توسعه سلولی گیاهان میشوند.
افزایش عملکرد محصول:
– استفاده منظم از کودهای میکرو منجر به افزایش عملکرد محصولات میشود.
پیشگیری از کمبود عناصر کمیاب:
– این کودها به گیاهان این امکان را میدهند که در هر مرحله از رشد، به عناصر کمیاب دسترسی داشته باشند و از کمبود آنها جلوگیری شود.
زمان مصرف کودهای ریز مغذی
زمان مصرف کودهای ریزمغذی بستگی به نیازهای خاک و نوع گیاهان دارد. معمولاً این کودها در مراحل مختلف رشد گیاهان، از جمله فصل رشد و زمان گلدهی، به کار میروند. استفاده از آزمونهای خاک و برگ میتواند کمک کننده باشد تا نیاز و میزان مصرف مواد ریزمغذی تعیین شود. زمان مصرف کودهای ریز مغذی در اکثر گیاهان معمولا در طول فصل رشد و همچنین به صورت محلول پاشی استفاده می شود.
قیمت کودهای میکرو
قیمت کودهای میکرو متغیر و به عواملی چون حجم محصول، نرخ ارز، و شرکت تولیدکننده بستگی دارد. برای اطلاعات دقیقتر در مورد قیمت خرید و فروش کود میکرو در بازار محصولات کشاورزی، میتوانید با ما تماس بگیرید.
انواع ریزمغذیها در کودهای میکرو:
کود میکرو کامل از عناصر میکرو تشکیل می شود. زمان مصرف کود های ریز مغذی مختلف به گیاه مورد و مرحله رشدی آن نظر بستگی دارد.
- 1. آهن (Fe):
آهن به شکل کاتیون (Fe²⁺) توسط گیاهان جذب میشود.
نقش آهن در واکنشهای مرتبط با انتقال انرژی، کاهش و تثبیت نیتروژن، و تشکیل لیگنین بسیار اهمیت دارد.
آهن به عنوان یک عنصر اصلی در زمین، اهمیت حیاتی در زندگی تمامیگیاهان، حیوانات و حتی انسانها خواهد داشت. آهن فلزی خالص با فعالیت شیمیایی زیاد میباشد. ماده غذایی آهن یک عنصر غذایی کم مصرف میباشد. یعنی برای رشد و همچنین در تشکیل سبزینه گیاهان زراعی و باغی نقش ارزشمندی دارد. آهن حتی اصلیترین قسمت تشکیل دهنده هموگولوبین بدن انسان و حامل رنگ قرمز خون و منتقل کننده اکسیژن در کل بدن او است.
- 2. نیکل (Ni):
نیکل از اواخر قرن بیستم به لیست مواد مغذی ضروری گیاهان افزوده شده است.
در متابولیسم گیاهان نقش مهمی دارد و بدون وجود آن، تبدیل اوره غیرممکن است.
- 3. مولیبدن (Mo):
مولیبدن عنصری بسیار کمیاب است و برای سنتز و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز مورد استفاده قرار میگیرد.
در واکنشهای تثبیت نیتروژن همزیست توسط باکتریهای ریزوبیا در ریشههای حبوبات حیاتی است.
- 4. بور (B):
عنصر بور برای ساخت دیواره سلولی، دانه و لوله گرده و جوانه ضروری است. همچنین بور انتقال قند و نشاسته را به عهده دارد. درست است که بور در خاک خیلی پویا است ولی در گیاه پویاییاش بسیار کم میباشد .
بور به صورت آنیون BO₃⁻³ توسط گیاهان در محلولهای خاک جذب میشود.
بور بر پایداری غشاهای سلولی گیاهان تأثیر گذارد و در ایجاد یکپارچگی ساختاری و عملکرد غشاها پشتیبانی میکند.
- 5. منگنز (Mn):
در واقع فوتوسنتز و تولید اکسیژن مهمترین نقش منگنز میباشد. این عمل جلوی کارکرد رادیکالهای آزاد را میگیرد و از تخریب و انهدام اسیدهای چرب موجود در غشا ممانعت میکند
فرم چوبی گشتن ساقه گیاهان به منگنز بستگی دارد و اگر میزانش کافی باشد از گیاهان در مقابل امراض، قارچ و آفات حفاظت میکند .
منگنز به عنوان بخشی از سیستمهای آنزیمی در گیاهان عمل میکند.
در انجام واکنشهای مهم متابولیکی در گیاهان نقش دارد و مستقیماً در فتوسنتز شرکت دارد.
- 6. مس (Cu):
مس (Cu) باعث فعال شدن آنزیم و کاتالیزورهایی که در فرآيند رشد گیاه نقش دارد، میگردد. همچنین توليد ويتامين A کاملا به حضور این عنصر وابسته و مرتبط است. مس به سنتز پروتئين كمك مينماید. اگر گیاه با کمبود مس مواجه شود، برگهایش کوچک میمانند و نیز سر شاخههای جوان به برگ سوختگی دچار میگردند.
عنصر مس آنزیمهای گیاه را فعال کرده و در چندین فرآیند مرتبط با رشد گیاه کاتالیز میکند.
مس ارتباط نزدیکی با تولید ویتامین A دارد و در سنتز موفقیتآمیز پروتئین نیز کمک میکند.
- 7. روی (Zn):
از اولين زيرمغذيها يي كه به عنوان يك عنصر مهم و ضروري براي افزایش کیفی و کمیگياه شناخته شده، روی میباشد. روی بر فتوسنتز و رشد گیاه اثرگذار است. كاهش توليد هورمون که در نتيجه كمبود روي اتفاق میافتد موجب كوتاه شدن ميانگرههاو كوتاه شدن برگهامي شود.
روی توسط گیاهان به صورت کاتیون Zn⁺² جذب میشود.
این فلز یکی از اولین ریزمغذیهایی بود که برای گیاهان ضروری شناخته شد و عدم وجود آن میتواند باعث کاهش بازده محصول شود.
- 8. کلر (Cl):
عنصر کلر به صورت آنیون کلرید (Cl⁻) توسط گیاهان جذب میشود.
نقش کلر در واکنشهای انرژیزا در گیاهان بسیار مهم است.
این عناصر ریزمغذی، با تأمین نیازهای گیاهان به این عناصر، به بهبود رشد و توسعه سالم گیاهان کمک میکنند.
مخلوط کردن کودهای میکرو با انواع کودها:
کودهای ریزمغذی را می توان با انواع کودهای مورد استفاده در کشاورزی مخلوط کرد.
1- مخلوط کردن با کودهای دانهای:
– مخلوط کردن در هنگام تولید منجر به توزیع یکنواخت ریزمغذیها در کل کودهای NPK گرانولی میشود.
– توصیه معمولاً حداکثر ۴.۵ کیلوگرم در هر هکتار است.
2- مخلوط کردن انبوه با کودهای دانهای:
– بیشتر کودها به صورت فلهای تولید میشوند و میزان ریزمغذیهای پیشنهادی را فراهم میکنند.
– با کودهای ریزمغذی حاوی عناصر مورد نیاز مخلوط میشوند.
3- پوشش روی کودهای دانهای:
– پوشش دادن ریزمغذیهای پودر شده روی کودهای NPK گرانول احتمال جداسازی را کاهش میدهد.
4- مخلوط شدن با کودهای مایع:
– مخلوط کردن ریزمغذیها با کودهای مایع به روشی محبوب برای استفاده از این نوع کودها تبدیل شده است.
– قبل از مخلوط کردن، آزمایشات سازگاری باید انجام شود.
– زمان مصرف کود های ریز مغذی با دیگر کودهای مایع بستگی به مرحله رشدی گیاه دارد.
روش محلول پاشی کود میکرو:
– اسپریهای محلول برای استفاده از ریزمغذیها، به ویژه آهن و منگنز، گسترده مورد استفاده قرار میگیرند.
– نمکهای غیرآلی معمولاً در این اسپرها به عنوان حامل ریزمغذیها مؤثر هستند.
بیشتر بخوانید: کود کلسیم محلول پاشی
مزایای محلول پاشی کودهای ریز مغذی:
– میزان کاربرد بسیار بیشتر از کاربرد کودها به صورت مخلوط در خاک.
– استفاده یکنواخت و راحت.
– دریافت سریع مواد ریزمغذی توسط گیاه.
– اصلاح کمبودها در طول فصل رشد.
معایب:
– احتمال سوختگی برگها اگر غلظت نمک زیاد باشد.
– در گیاهان کوچک، سطح برگ برای جذب محلول پاشی کافی نیست.
– نیاز به مصرف چند باره مواد مغذی.
– امکان باقیماندن مقدار کمی از محلول پاشی روی گیاه.
– هزینه بیشتر در صورت نیاز به بیش از یک اسپری.
این روشها به کشاورزان امکان میدهند تا نیازهای گیاهان به مواد مغذی را بطور کامل تأمین کنند و رشد سالم و بازدهی بالا را تضمین کنند.
دلایل نیاز گیاهان به عناصر ریزمغذی کلاته
نیاز گیاهان به عناصر ریزمغذی برای رشد و توسعه به یکی از جنبههای حیاتی در کشاورزی تبدیل شده است. در این مقاله، دلایل و اهمیت استفاده از کودهای کلاته به منظور بهینهسازی تامین عناصر ریزمغذی برای گیاهان مورد بررسی قرار میگیرد.
- حفظ عناصر ریزمغذی:
– خاک به عنوان یک محیط پیچیده معمولاً عناصر ریزمغذی را به شکل اکسید در میآورد.
– استفاده از کودهای کلاته به گیاه این امکان را میدهد تا عناصر مانند آهن، مس، منگنز و روی را به شکل قابل جذب برای گیاه تهیه کند.
- جلوگیری از تشکیل ترکیبات غیرقابل جذب:
– وجود یونهای فلزی با بار مثبت در خاک ممکن است با یونهای منفی هیدروکسید یا اکسیژن واکنش نشان دهند.
– استفاده از کود کلاته این واکنشهای غیرمفید را کاهش داده و عناصر ریزمغذی را در شکل مناسب برای گیاهان فراهم میکند.
- بهرهگیری از مزایای شیمیایی کلاته:
– کودهای کلاته، علاوه بر افزایش جذب عناصر ریزمغذی، باعث بهبود ساختار شیمیایی خاک میشوند.
– واکنشهای شیمیایی در خاک را به گونهای مدیریت میکند که مفعولیت عناصر مغذی برای گیاهان افزایش یابد.
- تاثیر مستقیم در بهرهوری گیاهان:
– با جلوگیری از واکنشهای غیرمفید در خاک، کودهای کلاته به بهبود رشد و توسعه گیاهان کمک میکنند.
– جذب بهینه عناصر مغذی توسط گیاهان به تحقق حداکثر بهرهوری کمک میکند.
نویسنده: مهندس نیلوفر مسیبی، کارشناس ارشد گیاهپزشکی