احیای گیاهان بیش از حد کود دهی شده

کود دهی به عنوان یکی از عناصر اصلی کشاورزی به منظور بهبود و افزایش عملکرد گیاهان استفاده می‌ شود. با این حال، استفاده بیش از حد از کود ها می ‌تواند به عوارض جدی بر رشد و توسعه گیاهان منجر شود. در این مقاله، به بررسی عوارض کود دهی افزایشی بر گیاهان می ‌پردازیم و راهکارهایی برای احیای گیاهان بیش از حد کود دهی شده ارائه می ‌دهیم. در ادامه همراه آرمان بذر سپاهان باشید.

عوارض کوددهی  بیش از حد

1- تغییرات فیزیولوژیکی: استفاده بیش از حد از کود ها ممکن است منجر به تغییرات ناخواسته در فیزیولوژی گیاهان شود، که ممکن است باعث ظاهر علائم نقصانی گردد.

2- اختلال در جذب آب و مواد معدنی: کود های افزایشی ممکن است باعث افزایش نفوذ پذیری خاک شوند که به تغییرات در جذب آب و مواد معدنی گیاهان منجر می‌ شود.

علائم گیاهان بیش از حد کوددهی شده

رشد نامتعادل: افزایش غلظت کودها ممکن است به رشد نا متناسب گیاهان منجر شود که با کاهش عملکرد آنها همراه است.

سوختگی گیاهان: افزایش غلظت مواد معدنی در خاک می‌تواند به سوختگی گیاهان، به ویژه در نواحی حساس گیاهان، منجر شود.

تغییر رنگ برگ ها: برگهای گیاهان را از لحاظ تغییر رنگ، مرتباً بررسی نمایید.  به قسمتهای بالایی و پایینی برگهای گیاهان نگاه کنید تا سریعاً هر نوع تغییر رنگ و یا بی نظمی را متوجه شوید. لکه ها، رنگ پریدگی های برگها، برگ های قهوه ای یا مایل به قرمز و رگه های زرد، نشان دهنده ی مصرف بسیار زیاد کود برای گیاه است.

تغییر شکل برگ ها: به برگهای تغییر شکل یافته نگاه کنید. اگر برگهای گیاهان شما تغییر شکل پیدا کرده اند، می تواند نشان دهنده ی این باشد که میزان  و ترکیب مناسبی از مواد مغذی را دریافت نمی کنند.  لبه های پیچ خورده و برگ های نامتقارن، و همچنین پژمرده شده، را نیز مشاهده کنید.

ریزش برگ، میوه یا گل: کوددهی بیش از حد به انواع گیاهان ممکن است علائمی بسیار ناگوار تر از مواردی که گفته شد نیز داشته باشد. این کوددهی بیش از حد باعث مسموم شدن گیاه می گردد و ممکن است کل محصول آن فصل گیاه را به صورت کامل نابود کند و یا اینکه میزان برداشت را به صورت چشم گیری کاهش دهد.

تغییر بافت، رنگ و فیزیک خاک: خاک را از لحاظ افزایش میزان کود بررسی کنید. افزایش سفیدی یا سفت شدن روی سطح خاک گیاه را مشاهده کنید. این افزایش در نتیجه ی استفاده ی زیاد از کود می باشد یا به دلیل برگشت کودی است که موقع تبخیر آب، به سطح خاک آمده است.

خشک شدن کامل گیاه: در نهایت اگر احیای گیاهان بیش از حد کوددهی شده به خوبی و به موقع انجام نگیرد ممکن است گیاه کاملا خشک شود. خشک شدن این گیاه بستگی به عوامل مختلفی از جمله میزان و نوع کود مصرف شده، نوع گیاه ، سن گیاه و شرایط محیطی دارد.

راهکارهای پیشگیری از کوددهی بیش از حد

اگر اطمینانی از میزان کود مصرفی خود ندارید، توصیه می‌شود تنها از نصف تا یک چهارم مقدار مشخص شده بر روی بسته کود استفاده کنید. همواره بهتر است از مقدار کمتر از حد توصیه شده استفاده کنید تا از استفاده از مقدار بیش از حد جلوگیری شود.

قبل از استفاده از کود، ضروری است که در مورد گیاهان خود مطالعه کنید و نیاز آنها به کود را بشناسید. انواع مختلف گیاهان نیازهای مختلفی به کود دارند و ممکن است حساسیت ‌های خاصی نسبت به فرمولاسیون ‌های خاص داشته باشند. برخی از گیاهان گوشتی مانند کاکتوس و ساکولنت ‌ها توانایی تحمل کودهای غنی را ندارند، در حالی‌که گیاهان با رشد سریع این توانایی را دارند. با مطالعه دقیق در مورد نیازهای گیاهان و انتخاب فرمولاسیون مناسب، می ‌توان از آسیب دیدن گیاهان به علت کود دهی بیش از حد جلوگیری کرد. این اطلاعات می‌ توانند از آسیب رساندن به گیاهان ناشی از استفاده نادرست کود ها جلوگیری کنند.

• تعیین نیاز واقعی گیاهان: ابتدا نیاز واقعی گیاهان به مواد معدنی را تعیین کنید تا مقدار مناسب کوددهی را مشخص کنید.

2-  استفاده از آزمایش ‌های خاک: آزمایش ‌های خاک به کشاورزان کمک می‌ کند تا نیازهای دقیق گیاهان را مشخص کنند و از افزایش بیش از حد کود ها جلوگیری کنند.

• استفاده از کود های آلی: استفاده از کود های آلی به عنوان یک جایگزین سالم و پایدار برای کود های شیمیایی می‌ تواند به جلوگیری از احیای بیش از حد گیاهان کمک کند.

بیشتر بخوانید: زنگ زدگی روی برگ گیاهان

راهکارهای احیای گیاهان بیش از حد کود دهی شده

1- حذف کود اضافه: هر کود قابل مشاهده ای را از روی گیاهان حذف کنید. اگر کود مورد استفاده، کود پودری است، و  روی سطح گیاه یا سطح خاک قابل مشاهده است، باید با حذف کود ها،  از کوددهی بیش از حد به گیاه جلوگیری کنید. همچنین، هر نوع سفیدی یا سفت شدن روی سطح خاک مشاهده کردید، باید حذف کنید.

    هنگام حذف و بیرون آوردن کود های اضافی بسیار مراقبت باشید که آسیب بیشتری به گیاه یا ریشه ها نرسد.

• خاکشویی: به منظور خارج کردن کود از خاک و دسترس ریشه آبیاری سنگینی انجام دهید تا عناصر اضافی در آب حل شوند و به سطوح زیرین خاک بروند و از دسترس ریشه خارج گردند.
• کاشت گیاه در مکان جدید: در صورت امکان، مجدداً گیاه بیش از حد کوددهی شده را در مکان جدیدی بکارید. اگر گیاه بیش از حد تغذیه شده باشد، بهتر است گیاه را به مکان جدیدی با خاک تازه منتقل کنید تا پس از فرآیند کامل شستشو، گیاه و ریشه ها فرصتی برای درمان، پیدا کنند. مکانی جدید در باغ خود انتخاب کنید، که به درستی کوددهی شده باشد، و یا گیاه را درخاک تازه مجدداً بکارید. اگر گیاه شما به اندازه کافی بزرگ شده یا  فضای کافی نداشتید، خاک جدید جایگزین خاک قبلی در ظرف یا گلدان، کنید.
• عدم کود دهی تا دو ماه: اگر گیاه شما بیش از حد تغذیه شده باشد، تا زمان سلامتی کامل گیاه (3 تا 4 هفته) عملیات کوددهی را انجام ندهید. برای رفع آسیبهای ناشی از کوددهی زیاد، وقت بیشتری را صرف گیاه و ریشه ها  کنید.
• جدا کردن برگ های آلوده با استفاده از قیچی، برگ‌ های آسیب دیده، تغییر شکل یافته یا پژمرده را از گیاه جدا کنید و از روی آنها حذف نمایید. حذف شاخ و برگهای آسیب دیده از گیاهانی که بیش از حد کود دهی شده ‌اند، بسیار اهمیت دارد. این اقدام نه تنها به تأمین سلامت بیشتر گیاه کمک می ‌کند، بلکه امکان نجات گیاه از اثرات زیان‌ آور افزایشی نیز را افزایش می ‌دهد. اگرچه امکان اینکه احیای گیاهان بیش از حد کود دهی شده کاملاً نجات پیدا کنند بسیار محدود است، اما حذف برگ ‌های آسیب دیده به عنوان یک اقدام فوری و ضروری، از پیشگیری در برابر آفات و بیماری ‌های احتمالی گیاه حائز اهمیت است. عدم حذف برگ‌ های آسیب دیده و اجازه دادن به آنها که روی گیاه باقی بمانند، ممکن است باعث شود که گیاه به سرعت قربانی آفات و بیماری ‌ها شود. از این رو، اقدام به حذف برگ ‌های آسیب دیده باعث حفظ سلامت و استقرار بهتر گیاه می ‌گردد.

نتیجه ‌گیری:

استفاده هوشمندانه از کود ها امری بسیار حیاتی در کشاورزی است. در نظر داشته باشید که احیای بیش از حد گیاهان نه تنها به محیط زیست بلکه به عملکرد کلی مزرعه نیز آسیب می ‌زند. با اجرای راهکارهای مناسب و استفاده بهینه از کود ها، می ‌توان اثربخشی و بهره ‌وری در کشاورزی را افزایش داد.