علائم کمبود بور در گیاه

نقش بور در گیاه و راهنمای جامع علائم کمبود بور در گیاه ها

عنصر بور(B) جزو عناصر میکرو می­باشد که نقش به سزایی در رشد و سلامت گیاهان دارد. بور در ساختار دیواره سلولی و همچنین تولید مثل گیاهان نقش دارد.

بورنقش کلیدی درتشکیل و پایداری دیوراه سلولی گیاهان دارد. بور موجب انتقال ساکارز و انرژی به قسمت های درحال رشد گیاهان می­شود.گرده افشانی و تشکیل دانه از دیگر کارکردهای این عنصر می­باشد. بطور کلی استفاده از کود ارگانیک و کود شیمیایی کمک زیادی به رفع کمبود ها در گیاه می کند.

علائم کمبود بور در گیاه ها به شکل­های مختلف ظاهر ­می شود. اما کمبود بورعموما باعث عدم گرده افشانی، تشکیل دانه یا گرده افشانی ناقص و یا کاهش تشکیل گل می­شود. شاید مقاله در مقاله های علائم کمبود نیتروژن در گیاه و علائم کمبود فسفر در گیاه برخی از علائم کمبود نیتروژن و فسفر را متوجه شده باشید اما در این مقاله آرمان بذر سپاهان قصد معرفی علائم کمبود بور در گیاه های مختلف را برای شما دارد.

علایم کمبود بور در گیاهان مختلف به صورت زیر است

• ذرت، سورگوم و دانه ها ریزها

توقف تکامل گل و دانه از علایم کمبود بور است. در جو کمبود بور باعث ایجاد لکه­های طویل قهوه­ای تیره روی برگ می­شود. این علایم در نوک برگ­های مسن ایجاد می­شود.

• پنبه

علایم کمبود بوردرپنبه ابتدا در مریستم­های انتهایی ساقه ایجاد می­شود. اغلب مواقع، جوانه انتهایی از بین رفته و رشد خطی متوقف می­شود. بسیاری از شاخه­های جانبی دارای میانگره­های کوتاه و گره­های بزرگ می­باشند. در نتیجه گیاه ظاهر بوته­ای پیدا کرده و حالت رزت ایجاد می­شود. حالت رزت حتی درمراحل اولیه رشد نیزایجاد می­شود. برگهای جوان فقیر از بور، به رنگ سبز متمایل به زرد می­شوند. درشرایط کمبود بور، غنچه­ها بدشکل شده و ظاهری شبیه داس پیدا می­کنند. این غنچه­ها کوچکتر از اندازه طبیعی بوده و تعداد زیادی از غنچه­های جوان و تغییر شکل برخی دیگر از آنها، سبب کاهش شدید عملکرد می­شود.

• بقولات

کمبود بور در یونجه رایج­تر از سایر بقولات است. باتوجه به اینکه بور در داخل گیاه  نسبتا غیر پویا می­باشد. در شرایط کمبود، ابتدا مریستم­ها و برگ­­های جوان علایم کمبود را نشان می­دهند. علایم کمبود شامل کوتاه شدن فاصله­ی میانگره­ ساقه­های بالایی گیاه و ایجاد حالت رزت است. برگ­های بالایی نزدیک به مریستم رویشی زرد و در برخی مواقع قرمز می­شوند. گل­ها تشکیل نشده و جوانه­ها سفید یا قهوه­ای کمرنگ می­شوند. معمولا کمبود بور در فصول خشک در مزرعه مشاهده می­شود، در سالهایی که بارندگی بالاست، علایم کمبود مشاهده نمی­شود. اغلب چین­های دوم و سوم یونجه نسبت به چین اول تحت تاثیر کمبود شدید قرار می­گیرند.در بیشتر موارد  کمبود بور کاهش چشمگیر عملکرد را به دنبال ندارد ولی با کوددهی، عملکرد  به طور چشمگیری بهبود می­یابد. کیفیت علوفه در شرایط کمبودکاهش یافته  و عملکرد دانه به شدت کم می­شود اگرچه ممکن است عملکرد علوفه زیاد تحت تاثیر قرار نگیرد.

• سیب ­زمینی

معمولا کمبود بور در مزرعه بر روی غده­ها پیش از برگ ظاهر می­شود. علایم مشخص کمبود بور در بوته­های سیب­زمینی شامل مرگ نقاط مریستمی،کاهش رشد شاخسار انتهایی و رشد بیشتر جوانه­های جانبی می­باشد. فاصله­ی میانگره­ها کوتاه شده، ظاهر گیاه بوته­ای، برگ­ها ضخیم شده و حاشیه آنها به سمت بالا لوله می­شود. این علایم شبیه خسارت ویروس لوله کننده­ی برگ سیب­زمینی است.

• سبزی­‌ها

مقدار بوردرسبزی­ها کم و به میزان 50 میلی­گرم درکیلوگرم وزن خشک می­باشد اما کمبود بوردر این گیاهان رایج­تر از کمبود سایر عناصر کم­مصرف می­باشد. کمبود بور از خسارت محدود تا به هم خوردن کامل ساختار بافت­های گیاه متغیر است. کمبود بور سبب می­شود ساقه­ی کرفس چروکیده و ساقه کلم پیچ  نرم و ژله­ای ­شود. کمبود بور در گوجه فرنگی شامل سیاه شدن مریستم رویشی ساقه­ می­باشد. کمبود بور در کاهو سبب بد شکلی برگ­های در حال رشد، لکه ­دارشدن(spotting)، سوختگی نوک برگ و مرگ مریستم­های رویشی گیاه می­شود. در کلم کمبود بور سبب ایجاد نقاط آبگزیده و در قاعده­ توده برگی(شبیه کلم پیچ) می­شود. معمولا این نقاط خشک شده و توخالی می­شود. در سیب­زمینی شیرین کمبود بور سبب می­شود تا غده­ها بد شکل شده، پوست آنها خشن و چرمی شود. در این شرایط غده­ها داسی شکل و دمبلی شکل شده و سطح غده­ها حالت شانکر را نشان می­دهد که گاهی اوقات با ترشحات تیره و سفت پوشیده شده است.

• درختان میوه خزان کننده

مشخص­ترین علایم کمبود بور روی میوه ظاهر می­شود. این علایم شامل قهوه­ای شدن درونی و چوب پنبه ای شدن بافت پوست می­باشد. سیب و زرد آلو نسبت به کمبود بور حساسیت بیشتری دارند. معمولا کمبود بور در میوه، زودتر از برگ­ها و اندام­های رویشی ظاهر می­شود.

• میوه ریزها و انگور

علایم کمبود بوردرتوت فرنگی سبب کوتاهی، بدشکلی گیاه و میوه­ها می­شود. توت فرنگی به کمبود و سمیت بورحساسیت زیادی دارد.کمبود بور سبب کاهش تکامل میوه­ها و سوختگی بسیاری از خوشه­های گل می­شود.

• مرکبات

پژمردگی،تیرگی و قلابی شدن برگ­ها، زردی رگبرگ­ها، چوب پنبه­ای شدن رگبرگ­ها، ضخیم شدن برگ­ها، چروکیدگی در امتداد رگبرگ میانی و نقاط کوچک شفاف در روی برگ­ها از علایم کمبود بور است.

تشکیل نشدن میوه (ناباروری) یکی از علایم کمبود بور است. برخی اوقات میوه­ها تشکیل می­شود اما در طی سه یا چهار ماه اول می­ریزد و یا میوه­ها چروکیده و یا مومی می­شود که این وضعیت را سختی میوه می­نامند.

• گیاهان قندی

کمبود بور سبب ایجاد بیماری قلب سیاه در چغندر قند می­شود. کمبود بور همچنین سبب  از بین رفتن مریستم­های رویشی می­شود.