جدول اختلاط کودها
بسیاری از کشاورزان به دلایل مختلفی از جمله صرفه جویی در هزینه، زمان و کاهش تردد در زمین کشاورزی ترجیح می دهند کود ها را به صورت مخلوط استفاده کنند، اما باید این نکته را توجه داشت که کودها از نظر شیمیایی و فیزیکی با همدیگر سازگار باشند و اطمینان حاصل شود که هیچ گونه اثر نامطلوبی بر همدیگر ندارد.
چنانچه کودها از لحاظ شیمیایی با یکدیگرناسازگار باشند منجر به ایجاد واکنش های شیمیایی می گردند و با رسوب کودها، عناصر غذایی موجود در کود ها به طور قابل توجهی کاهش پیدا می کند و باعث ایجاد مشکلات جدی از جمله مسدود شدن سیستم آبیاری و سمیت برای گیاهان میشود. بنابراین حتما قبل از عملیات کوددهی از جدول اختلاط کودها و میزان سازگاری کودها اطلاعات کافی بدست آورید و برای تعیین قابلیت اختلاط پذیری کودهای کشاورزی برچسب های برروی بسته بندی را با دقت مطالعه و از کارشناسان گیاه پزشکی کمک بگیرید. انجام تست های قبل از عملیات کود دهی نیز جهت شناخت سازگاری در اختلاط کودها بسیار کمک کننده است.
به منظور انجام این تست به این صورت عمل کنید. مقدار مشخصی از کودهایی که قصد اختلاط با یکدیگر دارید را درون یک لیوان بریزید و لیوان را با آب پر کرده و هم بزنید. سپس لیوان را به مدت ۱۵ دقیقه در جایی ثابت قرار دهید. اگر مواردی که در ادامه ذکر می شود و نشانه های ناسازگاری کودها است مشاهده نشود، دو ترکیب از لحاظ اختلاط شیمیایی سازگار هستند. نشانه ناسازگاری کود عبارتند از: ایجاد دو فاز جداگانه، رسوب یا ته نشین شدن، حالت ژله ای شدن، تغییر رنگ، ایجاد ذرات روغنی شکل معلق و ترکیب خمیری. چنانچه با انجام آزمایش بالا از سازگاری شیمیایی این اختلاط مطلع شدید بهتر است جهت اطمینان از عدم گیاه سوزی، بر سطح کوچکتری آن را آزمایش و سپس در سطح وسیع تر به کار بگیرید. در این مقاله جدول اختلاط کودی راهنمای خوبی برای دستیابی شما به اطلاعات اختلاط کودی خواهد بود اما قبل از آن به نکات زیر توجه بفرمایید.
نکاتی برای جدول اختلاط کودها
- اختلاط کودها با کودهای حاوی کلسیم: توصیه میشود کودهای حاوی کلسیم با سایر کودها مخلوط نشود. به عنوان مثال اختلاط كودهاي كلسيم دار با كودهاي حاوي سولفات و فسفات باعث رسوب و گچ شدن مخلوط می گردد و قابلیت انحلال ندارد.
- چنانچه کودهایی که حاوی یک عنصر مشترک هستند با همدیگر مخلوط شوند به عنوان مثال نیترات پتاسیم با سولفات پتاسیم، حلالیت کودها به طور قابل توجهی کاهش می یابد.
- اگر کودها با آب هایی غنی از کلسیم، منیزیم یا سولفات انحلال یابند منجر به ایجاد واکنش های شیمیایی و کاهش حلالیت کود می گردند.
- اوره را می توان با بسیاری از کودها مخلوط کرد اما بعد از اختلاط باید بلافاصله استفاده شود. اختلاط برخی کودها همچون نیترات آمونیوم کلسیم، نیترات آمونیوم سولفات، نیترات آمونیوم، سوپر فسفات ساده، سوپرفسفات تریپل، نیترات پتاسیم، نیترات فسفات و کود کامل NPK که پایه آن نیترات آمونیوم است با کود اوره منجر به ایجاد واکنش شیمیایی و ناسازگاری می گردد.
- کلرید پتاسیم و سولفات پتاسیم را می توان با اکثر کودها مخلوط کرد، اما مخلوط این کودها با اوره و نیترات آمونیوم کلسیم را باید بلافاصله پس از مخلوط کردن استفاده کرد.
- کودهای حاوی فسفات (مانند اسید فسفریک، فسفات پتاسیم، فسفات آمونیوم، سوپر فسفات) با کودهای حاوی کلسیم (مانند آهک، نیترات آمونیوم کلسیم، نیترات کلسیم، کلرید کلسیم) و ترکیبات فسفاته بهتر است مخلوط نشوند. اختلاط کودهای فسفاته با ترکیبات حاوی روی ناسازگار است و کمبود روی اتفاق می افتد. بهتر است از ترکیب کودهای فسفاته با منیزیم اجتناب شود زیرا اختلاط آنها منجر به رسوب می گردد.
- معمولا اختلاط کودها با عناصر ریزمغذی یا میکرو بلامانع است. ریزمغذی ها عناصر کم مصرف و با مقادیر کمی هستند که احتمال واکنش و اتصال آن ها به سایر عناصر بسیار کم است. اگرچه اختلاط کود آهن با سایر کودها توصیه نمیشود.
- pH نامناسب آب آبیاری و خاک نیز می تواند منجر به ناسازگاری کودی گردد. pH آب آبیاری باید در محدوده 5/5 تا 7 باشد. pH بالا و حالت قلیایی باعث کاهش در دسترس بودن آهن، منگنز و روی می شود و همچنین ممکن است باعث رسوب کلسیم، منیزیم، فسفاتها یا کربناتها گردد. با کاربرد کودهای آهکی و بالا رفتن pH خاک، قابلیت جذب مس در گیاه کاهش مییابد، به همین دلیل بعد از به کار گیری کودهای آهکی اغلب مصرف کود های حاوی مس ضروری به نظر می رسد.
- کودهای ارگانیک همچون کودهای هیومیک اسیدی، فولویک اسیدی و جلبک، با اکثر کودهای شیمیایی قابل اختلاط است. اما بهتر است قبل از اختلاط کودها، دستورالعملهای روی برچسب کودها به دقت مطالعه کنید. کاربرد کودهای ارگانیک همراه با سایر کودها مانند نیتروژنه، فسفره، پتاسه و ریزمغذیهایی مانند آهن، روی و منگنز جذب عناصر غذایی را به طور قابل توجهی بالا می برد. کودهای هیومیکی با خاصیت کلاتکنندگی مانع شستشو و هدر رفت عناصر غذایی در خاک می شود.
تصویر زیر جدول اختلاط کودها را نشان می دهد. در جدول اختلاط کودها بیشتر کودها بدون هیچ مشکلی می توانند با یکدیگر مخلوط شوند (رنگ سبز)، برخی کودها با یکدیگر واکنش داده و به اصطلاح ناسازگار هستند (رنگ قرمز) و رنگ زرد اختلاط محدود را نشان می دهد و اینکه با احتیاط اختلاط و مصرف شود.
بیشتر بخوانید: ترکیب هیومیک اسید با کود سه بیست