در طبیعت 17 عنصر غذایی ضروری برای گیاه وجود دارد که این عناصر به دو دسته کلی عناصر درشت مغذی و ریز مغذی تقسیم می شوند. گیاه به مقادیر بیشتری از عناصر درشت مغذی نیاز دارد و غلظت این عناصر در بافت گیاهی نسبت به ریز مغذی ها بالاتر است. اما این بدان معنی نیست که چون عناصر ریز مغذی به مقدار کمتر احتیاج است از اهمیت کمتری برخوردار باشند. ریزمغذیها، اگرچه در مقادیر کم مورد نیاز هستند اما نقش مهمی در فرآیندهای آنزیمی، رشد گیاه، فتوسنتز، تشکیل کلروفیل، مقاوم دیواره سلولی در برابر بیماریهای گیاهی، گلدهی، رنگ میوهها، انتقال قند، تعادل اسمزی و تثبیت سایر مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر دارند.
ریز مغذی های ضروری مورد استفاده در گیاه عبارتند از بور، کلر، مس، آهن، منگنز، نیکل، مولیبدن و روی. برخی عناصر ریزمغذی مانند آهن، منگنز، روی و مس به راحتی در خاک اکسید یا رسوب می کنند و بنابراین استفاده از آنها بدون کلاته و سولفاته شدن باعث شستشو آن ها در خاک شده و گیاه توانایی جذب آن ها را پیدا نخواهد کرد. اما بهترین کود ریزمغذی چیست؟ در ادامه همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید: جدول کوددهی برنج
نقش ریز مغذی در گیاه
در اینجا نگاهی دقیق تر به نقش ویژه هر ریز مغذی در گیاه می اندازیم و با بهترین کود ریزمغذی آشنا می شویم.
بور :عنصری ضروری برای رشد و سلامت گیاه است. این عنصر جزئی از دیواره های سلولی گیاه و ساختارهای تولیدمثلی است و نقش کلیدی در تشکیل و پایداری دیواره سلولی، حفظ غشاهای سلولی، انتقال قند یا انرژی به قسمت های در حال رشد در گیاهان دارد و همچنین در فرایند گرده افشانی و تشکیل دانه موثر است. این عنصر در تثبیت نیتروژن خصوصا در حبوبات مورد نیاز است. کود کلسیم بور تانسو که حاوی بور و کلسیم است با بهبود رشد ساقه، افزایش عملکرد و کیفیت دانه و میوه، رسیدن یکنواخت میوه و ماندگاری بیشتر محصول برداشت شده، نقش مهمی در چرخه زندگی گیاه ایفا می کند.
مس: برای رشد و نمو طبیعی گیاهان ضروری است. این عنصر برای بسیاری از فعالیت های آنزیمی در گیاهان و برای تولید کلروفیل و دانه مورد نیاز است. کودهای مسی به شکل سولفاته و کلاته کاربرد دارد. کود کلات مس تانسو با بهبود رشد گیاه و سبزتر شدن شاخ و برگ، افزایش تولید دانه و ماندگاری بیشتر محصولات برداشت شده، بهبود طعم و رنگ میوه و همچنین ویژگی قارچ کشی نقش مهمی در گیاه ایفا می کند.
آهن: آهن ریزمغذی ضروری برای رشد گیاه است که با افزایش تولید کلروفیل، زردی برگ های جوان را از بین می برد، مانع از ریزش برگ ها می شود و منجر به سبزتر شدن شاخ و برگ و بهبود کارایی فتوسنتز در گیاه می گردد. این عنصر عملکرد ریشه را در حبوباتی مانند بادام زمینی و لوبیا بهبود می بخشد. کودهای آهن به شکل های سولفاته و کلات در بازار موجود هستند. کود کلات آهن تانسو از بهترین کودهای موجود در بازار است. آهن موجود در این کود به شکلی است که در خاک های قلیایی و آهکی به راحتی توسط گیاهان جذب می شود.
روی: ریزمغذی ضروری است که نقش مهمی در تولید کلروفیل، فعالیت فتوسنتزی، جذب مواد مغذی و بیوسنتز پروتئین و در نتیجه افزایش رشد، عملکرد و کیفیت محصول دارد. کود روی به دو صورت سولفاته و کلاته در بازار موجود است. کود آهن و روی کلاته تانسو، زردی برگ های جوان را اصلاح می کند و منجر به سبزتر شدن شاخ و برگ می شود، ریزش برگ را کاهش می دهد و کوچکی برگ و کوتولگی گیاه را بهبود می بخشد. علاوه بر این، عنصر روی مقاومت گیاهان را به تنشهای غیرزیستی (خشکی، سرمای زیاد و …) بالا می برد. این کود برای گیاهانی که در خاک های قلیایی و آهکی قرار دارند به راحتی قابل دسترس است.
منگنز: از ریزمغذی های ضروری است که در سنتز کلروفیل و تنظیم چندین آنزیم گیاهی نقش دارد.
مولیبدن: این عنصر جذب نیتروژن و فسفر (دو عنصر از 3 درشت مغذی) را در گیاه به طور موثرتری بالا می برد. در متابولیسم و تثبیت نیتروژن توسط حبوبات نقش مهمی دارد. برای رشد برگ ها و پیشگیری از بیماری ها در گیاهان بسیار مهم است.
کلر: این عنصر عمدتاً در گیاهان دانه کوچک مانند گندم استفاده می شود، به گیاه کمک می کند تا تنش آب را مدیریت کند و مقاومت گیاه را در برابر بیماری های قارچی افزایش می دهد.
بهترین کود ریزمغذی برای گیاه چیست؟
بهترین کود ریزمغذی که حاوی عناصر مختلف ریز مغذی است شامل کلات میکرو تانسو و ویتامین تانسو از شرکت آرمان بذر سپاهان می باشد. این کودها دسترسی گیاه را به عناصر ریزمغذی مانند آهن، مس، منگنز، منیزیم، بور و روی در خاک های قلیایی و آهکی بیشتر می کند تا به راحتی توسط گیاهان جذب شوند. این کودها مشکلاتی چون کوچکی برگها را رفع می کند، طعم و رنگ میوه را بهبود می بخشد و از ریزش گل ها و میوهها جلوگیری می کند. این کودها حاوی گوگرد و اسیدهای آمینه است که باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر خشکی، سرمای شدید، آفات و بیماری ها می شود.