بهترین کود طبیعی چیست؟

امروزه دغدغه تامین عناصر و کوددهی انواع گیاهان زراعی، باغی و گلخانه ای دغدغه اکثر کشاورزان ، باغداران و گلخانه داران شده است. بالا رفتن قیمت کود و هزینه های زیاد باغداری و کشاورزی فشار زیادی به صاحبین این مشاغل می آورد و در پی آن قیمت محصولات کشاورزی و باغی یا گلخانه ای افزایش می یابد.

تهیه کودی طبیعی که بتواند در کنار کود ارگانیک و شیمیایی تا حدودی عناصر مورد نیاز گیاهان را فراهم کند اهمیت زیادی برای این افراد دارد. لازم به ذکر است که تامین تمامی عناصر و کمبود ها با کود طبیعی ممکن نمی باشد و در نهایت نیاز به کوددهی نیز هست. آگاهی از اینکه بهترین کود طبیعی چیست و چگونه تهیه می شود و چه مزایا یا حتی مضراتی دارد اهمیت پیدا می کند. در این مقاله سعی داریم که بهترین کود طبیعی را معرفی کرده و روش تهیه آن را آموزش دهیم. پس همراه آرمان بذر سپاهان باشید.

طرز تهیه کود حیوانی به عنوان بهترین کود طبیعی

یا کلمه کود طبیعی شاید ذهن اکثر ما به سمت کود های حیوانی برود. کود های حیوانی بهترین و موثر ترین کود های طبیعی هستند که می توان آنها را برای انواع کشت های زراعی، باغی، گلخانه ای استفاده کرد. کود حیوانی نوعی کود است که از فضولات حیوانات اهلی مانند گاو، گوسفند، مرغ، اسب، کبوتر و … تهیه می شود. این نوع کود از قدیم الایام در کشاورزی سنتی توسط کشاورزان برای تقویت خاک استفاده می شده و مزایای بسیاری داشته است. امروزه با افزایش جمعیت کره زمین برداشت و بهره وری از خاک نیز افزایش یافته است.

همچنین کود های شیمیایی و ارگانیک مختلفی برای استفاده کشاورزان و باغداران در بازار موجود شده و با پیشرفت علم و تکنولوژی این کود ها متنوع تر و کامل تر نیز می شوند و می توانند تمامی نیاز های گیاهان را برطرف سازند و مشکلات کشاورز را به خوبی برطرف کنند. با این حال منکر مزایای کود حیوانی نمیشویم و در ادامه از مزایای بسیار این کود صحبت می کنیم. کود حیوانی با تحت حرارت و گرما قرار گرفتن فضولات حیوانات اهلی در شرایط مناسب و هوادهی مطلوب تبدیل به ماده ی کمپوستی می شود که مزایای بسیاری برای گیاهان دارد. فرایند کمپوست کردن کود های حیوانی توسط انواع باکتری ها و قارچ های موجود در کود انجام می گیرد. این کمپوست تهیه شده از فضولات حیوانات برای گیاهان به راحتی قابل جذب است و بافت خاک را نیز اصلاح می کند.

مزایای کود حیوانی به عنوان بهترین کود طبیعی

کود کمپوست حیوانی ظرفیت نگهداشت خاک را افزایش داده و میزان میکروارگانیسم های مفید خاک را نیز بهبود می بخشد. کود حیوانی باعث افزایش کربن خاک می شود که منبع مهمی از انرژی است و مواد مغذی را در اختیار گیاهان قرار می دهد. از دیگر مزایای کوددهی زمین می توان به کاهش رواناب و شسته شدن نیترات در خاک اشاره کرد. در خاک یک سری موجودات زنده دیگر نیز وجود دارد که به بی مهرگان شناخته می شوند. مثلاً خانواده عنکبوتیان و یا کرم های خاکی همگی در این لیست قرار دارند.

زمانی که مواد آلی در خاک بیشتر شود، جمعیت و فعالیت این گروه نیز بیشتر خواهد شد. کود حیوانی همچنین دارای عناصر غذایی مورد نیاز برای گیاهان است. این عناصر غذایی سبب تقویت خاک می شوند ونیاز های گیاهان را تامین میکنن. درصد عناصر غذایی در کود های مختلف حیوانی متفاوت است و برای همه ی انواع آن ثابت نیست و با تغذیه حیوان رابطه مستقیم دارد. برای مثال کود گاوی به دلیل اینکه تغذیه این حیوان از علوفه های سبز انجام می شود، دارای نیتروژن بالایی است.

به همین دلیلی که در بالا ذکر شد، کود گاوی برای گیاهانی که نیاز به رشد رویشی دارند و برگ سبز هستند مانند انواع گیاهان علوفه ای، سبزیجات و درختان زینتی بیشتر کاربرد دارد. زیرا این گیاهان برای رشد رویشی نیاز به نیتروژن دارند. نیتروژن عنصری است که برای رشد رویشی، برگدهی، افزایش طول ساقه و افزایش اندام های سبز گیاه بیشتر کاربرد دارد. در صورتی که کود حیوانی مرغی و گوسفندی دارای پتاسیم بیشتر هستند و به همین دلیل برای انواع گیاهان گلدار و میوه دار مناسب ترند، پس بهتر است برای صیفیجات، درختان میوه و گل های گلدار و به منظور افزایش باردهی و کیفیت بار از کود گوسفندی یا مرغی استفاده شود.

معایب کود حیوانی به عنوان بهترین کود طبیعی

اغلب معایب کود حیوانی به دلیل کمپوست نشدن کامل این کود است. کود حیوانی تازه آلودگی قارچی و باکتریایی زیادی به همراه دارد و استفاده آن برای گیاهان مناسب نیست. ممکن است باکتری های بیماریزا مثل ای.کولای . سالمونلا در کود های دامی موجود باشد که می تواند سلامت انسان و دام های دیگر را به خطر بیندازد. کود حیوانی تازه به دلیل اینکه تحت حرارت قرار نگرفته است، بذور علف هرز بسیاری دارد و پس از استفاده در زمین های زراعی، این بذور سبز می شوند و مزرعه را آلوده می کنند. تجزیه سریع مواد ازته در کود های دامی تازه سبب آزاد شدن آمونیاک و تجمع آن در مجاورت ریشه ها گشته و موجب مسمویت گیاه می شود.

موجودات ذره بینی برای پوسانیدن این کودها از ازت خاک استفاده می کنند. لذا ابتدا باعث بروز کمبود ازت در محصول می شوند. قسمت زیادی از ازت داخل کود های تازه قابل حل در آب می باشند. یا چنانچه کنترلی در نگه داری آن نشود ازت به صورت گاز هدر خواهد رفت. زیادی املاح در کود نیز می تواند موجب شوری هر چه بیشتر خاک زراعی گردد. و از طریق ایجاد پتانسیل اسمزی و یا مسمومیت مستقیم گیاه مساله ساز شود .

دیگر کود های طبیعی

کودهای طبیعی تركيبات حاوی عناصر غذایی هستند که با کمترین فرآوری مورد استفاده قرار می‌گیرند بنابراین عناصر غذایی موجود در آنها به شکل طبیعی خود باقی مانده و خواص خود را حفظ می‌کنند. این مواد مغذی به صورت آلی و ارگانيك بوده و قابليت جذب شدن سريع توسط گیاه را ندارند، زیرا ریشه ها فقط می‌توانند از مواد مغذی تجزیه شده كه توسط میکروارگانیسم های موجود در خاک به شکل مواد معدنی تبدیل ‌شده‌اند استفاده کنند. این کودهای طبیعی هنگام استفاده، مواد مغذی را کندتر از کودهای شیمیایی در خاك گلدان آزاد می‌کنند. به بيان ديگر کودهای خانگی برای گیاهان آپارتمانی به‌جای تغذیه مستقیم گیاه، خاک را تغذیه می‌کنند.

انواع مختلفی از بهترین کود طبیعی

پوست موز

پوست موز سرشار از پتاسیم است که می تواند برای گیاهان گلدار مفید باشد. پتاسیم در گیاهان باعث گلدهی می شود. برای استفاده از پوست موز بهتر است آن را خشک کنید و پودر کرده و با خاک مخلوط کنید.

تفاله قهوه

تفاله قهوه از جمله کود های اسیدی برای خاک گلدان ها است. این محصول دارای عناصر مورد نیاز گیاهان است و به نوعی گیاه را تقویت می کند. برای استفاده از آن تفاله قهوه را با خاک مخلوط کنید. توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد تفاله قهوه ممکن است خاک را اسیدی کرده و برای گیاه مضر است.

تفاله چای

تفاله چای نیز مانند تفاله قهوه حالت اسیدی دارد. این کود نیز با خاک به مقدار کم مخلوط می شود و برای گیاهان مفید است.

پوست تخم مرغ

پوسته تخم مرغ سرشار از کلسیم است. این کود با داشتن درصد بالایی از کلسیم باعث افزایش استحکام ساقه گیاهان و برگ هایشان می شود. برای استفاده از آن باید پوسته تخم مرغ را به صورت کامل پودر کنید و با خاک مخلوط کنید.

امیدواریم این مطلب را پسندیده باشید. درست کردن بهترین کود طبیعی راهی ساده و ارزان برای افزایش عمر، سلامت و شادابی گیاهان است.

نویسنده: نیلوفر مسیبی کارشناس ارشد گیاهپزشکی