نشانه های کمبود مس در گیاهان و راه های رفع آن

مس یکی از عناصر کم مصرف مورد استفاده ی گیاهان است. عناصر کم مصرف به آن دسته از مواد معدنی گفته می شود که باید در دسترس گیاه قرار گیرد اما مقدار مصرفی آن بسیار پایین است. در این مقاله به بررسی نشانه های کمبود مس در گیاهان و راه های رفع آن خواهیم پرداخت. پیش از آن لازم است بدانید که مس در گیاهان چه وظایفی را بر عهده دارد. پس همراه آرمان بذر سپاهان باشید.

نقش مس در گیاهان

مس در فتوسنتز به عنوان یک عامل کلیدی مهم نقش دارد. اختلال در فتوسنتز به دلیل کمبود مس موجب اختلال در کل فرآیندهای گیاهی نظیر: رشد، نمو و گلدهی و در نهایت به ثمر نشستن گیاه خواهد شد. در نتیجه نقش مس در فتوسنتز بسیار حائز اهمیت خواهد بود. همچنین مس در متابولیسم کربوهیدراتها و پروتئین ها و همچنین در تثبیت نیتروژن نقش بسیار موثری ایفا می کند. مس نقش های دیگری نظیر: احیاء کنندگی برخی آنزیم ها، غیر اشباع شدن اسیدهای چرب، هیدرو اکسیداسیون اسید های چرب و… نیز دارد. البته کمبود مس عموما خیلی کم در گیاهان رخ می دهد زیرا از عناصر کم مصرف می باشد و غالبا کمبود مس در گیاهان بسیار کم رخ می دهد.

مس به چه صورتی در گیاه جذب می گردد

مس به صورت ترکیب با مواد آلی نظیر اسید هومیک و فلاویک اسید در خاک وجود دارد. مقدار مس موجود در خاک به شکل یونی بسیار کم و ناچیز می باشد. اکثر خاک ها به مقداری که برای جذب توسط گیاهان کافی باشد مس در خود دارند اما کمبود مس معمولا در خاک های آلی و شنی بیشتر دیده می شود.

کمبود مس در گیاهان

نشانه های کمبود مس در گیاهان و راه های رفع آن

همانطور که گفته شد کمبود مس در گیاه معمولا زیاد صورت نمی گیرد اما در شرایط خاصی ممکن است کمبود مس در گیاهان خاصی اتفاق بیفتد. در خاک های آلی که مقدار مواد آلی آن بسیار زیاد است و خاکهایی با PH بالا دچار علائم و نشانه های کمبود مس در گیاهان ذرت، پیاز، هندوانه، دانه ریزها می گردند. به طور کلی نشانه های کمبود مس در گیاه به شرح زیر است.

نشانه های کمبود مس

نشانه های کمبود مس در گیاهان بیشتر در رشد و سوختگی جوانه های تازه ی گیاه مشاهده می گردد به این ترتیب:

• سبب کاهش یا توقف رشد در گیاه می گردد.
• باعث از بین رفتن برگ های جوان گیاه و نکروز مریستم انتهایی گیاهان می شود.
• باعث سفید شدن یا بی رنگ شدن برگ های جوان در درختان می شود که غالبا به دلیل کمبود مس در درختان ظاهر می شود.
• سبب افزایش خشکی در جوانه های انتهایی درختان در فصل تابستان می گردد.
• کمبود مس در گیاهان گندم غالبا به صورت خشکی خوشه های انتهایی اتفاق می افتد و علائمی شبیه به تنش خشکی در گیاه دارد.

اینها مواردی است که در اثر کمبود مس در گیاه بروز می کند. حال این نکته مورد توجه است که چه کودهایی برای رفع کمبود مس مورد استفاده قرار می گیرد؟

انواع کود کشاورزی مورد نیاز گیاهان که حاوی مقادیری مس می باشد.

کودهای مسی به صورت محلول پاشی یا خاکی مورد استفاده قرار می گیرد اما باید در مصرف آن دقت بالایی انجام گیرد زیرا باعث خشکی و از بین رفتن گیاه می گردد. کودهای حاوی مس شامل موارد زیر می باشد:

• منوهیدرات و پنتاهیدرات
• اکسید مس
• سولفات مس
• کلرید مس
• کلات مس
• پلی فلاونوئید مس
• فسفات آمونیوم مس

که در هر کدام به مقدار مشخصی مس وجود دارد. این اسامی به صورت علمی می باشد و هر کدام از شرکت های تولید کننده سموم و کودهای مخصوص گیاهان با نام و برند تجاری خود از این ترکیبات نام می برند.

نشانه های سمیت مس در گیاه

با توجه به مطالبی که گفته شد عنصر مس در گیاهان جزء عناصر کم مصرف به شمار می رود و با وجود اینکه کمبود آن می تواند عوارض بدی برای گیاهان داشته باشد مازاد آن نیز موجب سمیت در گیاهان خواهد شد. لذا لازم است که مقدار درست و دوز مشخصی از آن را برای گیاهان مورد استفاده قرار دهید تا گیاه شما درگیر عوارض ناشی از سمیت مس قرار نگیرد. عوارض ناشی از سمیت مس به شرح زیر است:

• کمبود آهن و کلروز
• کاهش رشد ریشه و عدم رشد ریشه های جابی
• و در مجموع به رشد ریشه بسیار بیشتر از سمیت آلومینیوم صدمه وارد می سازد.