برخی درختان از دیرباز به دلیل ترکیبات خاصی که تولید میکنند، میتوانند به طور طبیعی حشرات را از محیط پیرامون خود دور نگه دارند و وجود آن ها در باغ مفید باشد. در این مقاله به بررسی چند نمونه از درختان دور کننده حشرات و تأثیرات آنها در دور کردن حشرات پرداخته میشود.
۱. درخت اکالیپتوس (Eucalyptus)
درخت اکالیپتوس به دلیل داشتن روغنهای معطر خاص، یکی از مشهورترین درختان دورکننده حشرات است. روغن اکالیپتوس که از برگهای این درخت استخراج میشود، حاوی مادهای به نام سیترونلال است که میتواند بسیاری از حشرات مانند پشهها و مگسها را دفع کند. این روغن به عنوان یک ماده طبیعی برای دفع حشرات در بسیاری از محصولات بهداشتی و خانگی مورد استفاده قرار میگیرد.
۲. درخت چریش (Neem)
درخت چریش که بومی هند است، به عنوان یکی دیگر از درختان دور کننده حشرات شناخته میشود. برگها و دانههای این درخت حاوی ترکیباتی هستند که نه تنها حشرات را دفع میکنند، بلکه میتوانند بر روی چرخه زندگی حشرات تأثیر گذاشته و از تولید مثل آنها جلوگیری کنند. روغن چریش به عنوان یک آفتکش طبیعی و همچنین برای مراقبت از پوست در مقابل نیش حشرات مورد استفاده قرار میگیرد.
۳. درخت سدر (Cedar)
درخت سدر از دیگر درختان دور کننده حشرات است که در مناطق سردسیری رشد میکند و چوب آن بوی خوشی دارد که برای بسیاری از حشرات مانند موریانهها و حشرات چوبخوار آزاردهنده است. سدر به دلیل داشتن ترکیباتی مثل توجون و سدرول میتواند به عنوان یک ماده طبیعی برای دفع حشرات در منازل و محیطهای بسته مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این، سدر برای تولید چوب مقاوم در برابر حشرات و کپکزدگی نیز استفاده میشود.
۴. درخت لیمو (Lemon Tree)
درخت لیمو و سایر گیاهان خانواده مرکبات به دلیل داشتن ترکیبات سیترال و لیمونن میتوانند به عنوان دورکنندههای طبیعی حشرات عمل کنند. بوی لیمو برای بسیاری از حشرات خوشایند نیست و از این رو کاشت این درخت در محیطهای باز یا استفاده از روغن لیمو در داخل خانه میتواند به کاهش حضور حشرات کمک کند.
۵. درخت لوندر (Lavender)
لوندر اگرچه بیشتر به صورت بوته شناخته میشود، اما در برخی مناطق به شکل درختچه نیز رشد میکند. این گیاه به دلیل بوی خوش و ملایمی که دارد، مورد علاقه بسیاری از افراد است. اما این بو برای حشراتی مانند پشه و مگس بسیار ناپسند است و میتواند به عنوان یک ماده طبیعی برای دور کردن این حشرات استفاده شود.
۶. درخت نعناع فلفلی (Peppermint)
نعناع فلفلی که اغلب به عنوان گیاهی مفید برای گوارش شناخته میشود، دارای خاصیت دفع حشرات نیز است. بوی قوی نعناع فلفلی میتواند حشرات مختلفی مانند مورچهها، عنکبوتها و مگسها را دور نگه دارد. روغن نعناع فلفلی یکی از محبوبترین مواد طبیعی برای دفع حشرات در خانهها و باغهاست.
۷. درخت اکلیل کوهی یا رزماری (Rosemary)
اکلیل کوهی یا رزماری گیاهی دارویی و معطر است که در بسیاری از نقاط جهان کشت میشود. این گیاه نه تنها به عنوان ادویه و دارو استفاده میشود، بلکه به دلیل بوی تند و قویاش میتواند حشرات را دفع کند. رزماری به ویژه برای دفع پشهها و برخی از انواع مگسها مؤثر است.
مکانیسم ترکیبات دورکننده حشرات
ترکیبات دورکننده حشرات از طریق مکانیسمهای مختلفی بر روی حشرات اثر میگذارند و آنها را از محیط دور میکنند. این مکانیسمها شامل موارد زیر هستند:
الف: ایجاد بوی ناخوشایند با خاصیت دور کنندگی: بسیاری از ترکیبات دورکننده حشرات دارای بوی تندی هستند که برای حشرات غیرقابل تحمل است. حشرات دارای حس بویایی بسیار قویای هستند که آنها را قادر میسازد تا منابع غذایی و محلهای مناسب برای تخمگذاری را پیدا کنند. وقتی که یک ترکیب دورکننده بوی ناخوشایندی دارد، این بو باعث میشود که حشرات نتوانند به راحتی محیط را شناسایی کنند و از آن دوری کنند. به عنوان مثال سیترونلال مادهای است که در روغن لیمو، اکالیپتوس، و برخی گیاهان دیگر یافت میشود. بوی سیترونلال برای حشرات مانند پشهها و مگسها بسیار ناپسند است و باعث دوری آنها میشود. منتول نیز ماده دیگری است که در روغن نعناع فلفلی بوی تندی ایجاد می کند و برای بسیاری از حشرات غیرقابل تحمل است.
ب. تأثیر بر سیستم عصبی حشرات: برخی از ترکیبات دورکننده میتوانند بر سیستم عصبی حشرات تأثیر بگذارند. این ترکیبات معمولاً باعث ایجاد اختلال در عملکرد گیرندههای عصبی حشرات میشوند و واکنشهای نادرستی را در آنها به وجود میآورند. به عنوان مثال پیرترینها ترکیباتی هستند که از گل داوودی استخراج میشوند و میتوانند سیستم عصبی حشرات را مختل کنند، باعث فلج شدن یا مرگ آنها شوند.
ج. جلوگیری از تغذیه و تخمگذاری: برخی از ترکیبات طبیعی مانع از تغذیه یا تخمگذاری حشرات بر روی گیاهان میشوند. این مواد با ایجاد تغییرات در سطح برگها یا ایجاد بوهای خاص، حشرات را از نزدیک شدن به گیاهان باز میدارند. برای مثال آزادیرکتین مادهای است که در روغن چریش یافت میشود و باعث جلوگیری از تغذیه و تخمگذاری حشرات میشود. این ماده بر روی هورمونهای رشد حشرات نیز تأثیر میگذارد و چرخه زندگی آنها را مختل میکند.
د. مسمومیت و دفع مستقیم: برخی از ترکیبات دورکننده مستقیماً برای حشرات سمی هستند و باعث مرگ یا دفع سریع آنها میشوند. این ترکیبات ممکن است از طریق تماس مستقیم یا جذب از طریق پوست یا سیستم تنفسی حشرات عمل کنند. کارواکرول ترکیبی است که در آویشن و مرزنجوش یافت میشود و میتواند بر روی حشرات اثر سمی داشته باشد.
و. ایجاد پوشش محافظ: برخی از روغنهای گیاهی و ترکیبات دیگر با ایجاد یک لایه محافظ بر روی گیاهان، مانع از تماس مستقیم حشرات با سطح گیاه میشوند.
نتیجهگیری
استفاده از درختان دور کننده حشرات راهحلی طبیعی و بدون عوارض جانبی است که میتواند به طور مؤثری از ورود و تولیدمثل حشرات در محیط زندگی جلوگیری کند. این درختان علاوه بر اینکه به زیباسازی محیط کمک میکنند، میتوانند به عنوان یک گزینه سازگار با محیط زیست برای مبارزه با حشرات آزاردهنده مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به تنوع این گیاهان، میتوان بر اساس شرایط اقلیمی و نیازهای خاص منطقه، از این روش طبیعی بهرهمند شد و حشرات را دور نگه داشت.
بیشتر بخوانید: جدول اختلاط سموم با کود