انواع کشت گلخانه ای

انواع کشت گلخانه ای و شناخت مزایای آن دغدغه بسیاری از گلخانه داران و فعالان حوزه ی کشاورزی است. گلخانه مکانی است که میتوان در آن شرایط محیطی مانند دما و رطوبت را کنترل کرد و به همین دلیل برای کاشت گیاهان در خارج از فصل یا گیاهان حساس استفاده می شود. در سال‌ های اخیر با توجه به رشد سریع جمعیت و همچنین سطح اقتصادی و فرهنگی، علاقه به تولید و مصرف محصولات خارج از فصل در بین مردم بسیارافزایش پیدا کرده است. در این مطلب همراه آرمان بذر سپاهان باشید.

جمعیت کره ی زمین به صورت روز افزون رو به افزایش است و تامین مواد غذایی مورد نیاز این جمعیت امریست که دولت ها بسیار به آن توجه دارند. علم روز کشاورزی و ساخت تجهیزات مختلف در این زمان همگی به دلیل تولید محصول بیشتر و آسان کردن انجام کارهای کشاورزی به منظور افزایش تناژ محصولات است.

همچنین با توجه به محدودیت های شرایط اقلیمی و محیطی کشت هر محصولی در هرزمانی و در هر مکانی ممکن نیس به همین دلیل نیاز به یک محیطی با شرایط مناسب برای پرورش محصولات باکیفیت در خارج از فصل خودشان وجود دارد به همین دلیل انسان ها تصمیم به ساخت محیطی گرفتند که بتواند این شرایط را برایشان فراهم کند. نبودن علف های هرز، عدم حمله آفات گیاهی و کنترل بهتر بیماری های گیاهی، از دیگر مزایای انواع کشت گلخانه ای است. با کاشت و پرورش انواع محصولات گلخانه ای، در مصرف آب صرفه جویی می شود و به این ترتیب، هزینه های سالانه هم تا حد زیادی کاهش پیدا می کند.

گسترش محبوبیت انواع کشت گلخانه ای

ساختمانی که برای محافظت از گیاهان در برابر سرما و گرمای بیش ‌از حد به یک محیط کنترل ‌شده متناسب با نیاز گیاهان خاص تبدیل ‌شده است. افزایش چشمگیر در دسترس بودن گیاهان خاص منجر به افزایش گسترده فرهنگ گلخانه در جهان شده است. اقدام به تاسیس و کاشت در گلخانه می تواند در حدود ۴ سال بعد، سودآوری خوبی را حاصل کند. فروش محصولات تولید شده در گلخانه، سود زیادی دارد و در صورتی که بهترین محصول را با توجه به نیاز بازار انتخاب کنید، حتما موفق می شوید. کاشت محصولات گلخانه ای در مدت زمان کوتاه تری می تواند نیاز بازار را تأمین کند.

محصولات کشاورزی که در زمین خاکی کشت می گردد، در مدت بیشتری تولید محصول می کند و با محیط خارجی در تماس هستند. گلخانه، یک محیط تحت کنترل هست بنابراین، میوه ها و سبزیجات، از طعم و مزه و شکل ظاهری بسیار خوبی برخوردار هستند. هدف از راه اندازی انواع کشت گلخانه ای، افزایش تولید در یک مکان بزرگ تر است به شکلی که هزینه های جانبی را کاهش دهد. انتقال پرورش محصولات از زمین به گلخانه نیازمند بررسی های دقیق تر است. احداث و راه اندازی گلخانه به سرمایه زیادی نیاز دارد اما در مقابل، سود خوبی از فروش محصولات به دست می آید. در حال حاضر، سرمایه گذاران ترجیح می دهند که روی کشت گلخانه ای متمرکز شوند.

انواع کاشت گلخانه ای

صنعت تولیدات گلخانه ای امروزه در سرتاسر دنیا رو به افزایش است و طرفداران بسیاری پیدا کرده است. تجهیزات گلخانه ای روز به روز پیشرفت می کنند تا بتوان با کمترین انرژی و هزینه و بیشترین برداشت را انجام داد. انواع مختلف گلخانه‌ ها بر اساس شکل، ابزار، مواد و ساخت‌ و ساز به‌ صورتی طراحی‌شده‌ اند تا نیاز های خاصی را برآورده سازند.

مزیت گلخانه‌ ها این است که شرایط قابل کنترلی دارند. بسته به مشخصات فنی گلخانه، عوامل اصلی کنترل‌ شده شامل دما، میزان نور ، آبیاری، رطوبت، کاربرد کود می ‌باشد. گلخانه ها را می توان در مکان هایی که کشت و کار به راحتی انجام نمی شود انجام داد. این مکان ها ممکن است شرایط آب و هوایی و خاکی نامناسب داشته باشند و با احداث گلخانه ها می توان این شرایط را کنترل کرد و این مکان ها را تحت کشت در آورد.

انواع کاشت گلخانه ای به دو دسته تقسیم می شود. دسته اول محصولاتی که در آب کاشت و پرورش می یابند و دسته ی دوم محصولاتی که در خاک کشت می شوند. هر یک از این روش ها مزایا و معایبی دارد. به طور کلی، کاشت و پرورش محصولات مرغوب در گلخانه در یک محیط کنترل شده تقریباً راحت تر است اما برای احداث گلخانه در ابتدای کار باید هزینه قابل توجهی را اختصاص دهید. خرید بستر رشد گیاهان، سیستم آبیاری، تجهیزات گلخانه ای، ساخت اسکلت گلخانه، هزینه های نیروی کار، حمل و نقل و …، در این روش ها از اهمیت زیادی برخوردار هستند. مهم ترین امتیاز انواع کشت گلخانه ای این است که به روش ارگانیک انجام می شوند، بنابراین، محصولات کیفیت بسیار بالایی دارند.

خاک کشت

قدیمی ترین روش تاسیس کارخانه ها، کاشت در خاک است. در اولین و راحت ترین انواع کشت های خاکی از خاک خود گلخانه استفاده می شود و این خاک را با انواع کود های حیوانی و مختلف تقویت می کنند. در روش کشت دیگر از مخزن هایی استفاده می شود که داخل این مخزن ها با خاک های مناسب پر شده و گیاهان مختلف داخل این بستر ها کاشت می شود. برای پر کردن بستر های کاشت گیاهان معمولا از خاک کوکوپیت یا پیتماس استفاده می شود که بسیار سبک هستند و عناصر غذایی خاصی ندارند.

کشت آبی

کاشت هیدروپونیک یا کاشت گیاهان در آب، جدید ترین روش کاشت داخل گلخانه است. در این ذروش از خاک استفاده نمی شود و محصولات تنها در آب کاشت می شوند. با این روش، در هر نقطه ای از ایران می توان هر محصول کشاورزی را بدون توجه به اقلیم و نوع خاک، برداشت کرد. با این روش، می توان اشتغال زایی خوبی داشت و از هر مکانی برای  تولید محصولات کشاورزی که نیاز روز افزون جمعیت ایران در عصر ۱۴۰۰ است، بهره برد. در روش کاشت گلخانه ای هیدروپونیک، آلودگی خاک، دغدغه ذهنی گلخانه دار نیست و احتیاجی به ضد عفونی نیست. چرا که آب به صورت چرخشی در حرکت می باشد، در مصرف آب صرفه جویی می شود و هزینه تمام شده تولید،‌ کاهش پیدا می کند. این موضوع یک فرصت برای استان هایی با بحران کم آبی مثل یزد و سمنان است. ریشه ی گیاه، در تماس با هوا قرار داشته و حتما، منفعت تولید را به همراه خواهد داشت. در روش تولید هیدروپونیک نکاتی که اهمیت دارد، لوله کشی به منظور آبرسانی است که این امر صرفه جویی در منابع آب، هزینه تمام شده سرمایه گذاری و بازدهی تولید را بهبود می دهد. مشاوره با متخصص کشاورزی جهت طراحی و استقرار گلخانه هیدروپوینک، اهمیت فراوان دارد.

نویسنده: مهندس نیلوفر مسیبی، کارشناس ارشد گیاهپزشکی