علت زرد شدن نوک برگ گیاهان ممکن است دلایل بسیار متفاوتی داشته باشد اما سوال این است که چرا باید دلیل این موضوع را بررسی کنیم؟
زرد شدن نوک برگ گیاهان علاوه بر اینکه از زیبایی گیاهان می کاهد و فتوسنتز را نیز کاهش می دهد ممکن است نشان دهنده ی مشکلی در گیاه باشد که باید هرچه زودتر به این مشکل رسیدگی شود. در این مقاله سعی داریم به بررسی انواع علت زرد شدن نوک برگ گیاهان بپردازیم و راه های جلوگیری و درمان آن را توضیح دهیم. ده مورد از مهم ترین علت های زرد شدن نوک برگ گیاهان را در ادامه بررسی می کنیم.
مهم ترین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان
برعکس گفته ی اکثر منابع علمی و سایت های مختلف باید بگوییم که زرد شدن نوک برگ گیاهان همیشه خبر بدی نیست و در بسیاری از مواقع حالت طبیعی گیاه است. برگ های قدیمی گیاهان زمانی که مسن می شوند شروع به زرد شدن و خشک شدن می کنند و این زردی معمولا از نوک برگ اتفاق می افتد. در حالت طبیعی گیاهان هرچه بیشتر رشد می کنند و برگ های جدید تولید می کنند به همان میزان و یا کمتر برگ های قدیمی حذف می شوند و این به دلیل ذخیره انرژی و اختصاص آن به بافت های جدید است.
دومین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: پوسیدگی ریشه گیاهان
آبیاری نادرست و بیش از حد موجب رشد عوامل بیماری زای قارچی و باکتریایی می شود. این عوامل بیماری زا وارد ریشه گیاهان شده و ریشه را از بین می برد و به موجب همین باعث کاهش جذب آب و املاح غذایی از خاک می گردد. پیرو نابود شدن ریشه ها، برگ ها نیز از نوک شروع به زرد شدن می کنند. اگر خاک بیش از حد مرطوب باشد، ریشه ها نمی توانند در آن نفس بکشند؛ در نتیجه خفه و خاموش شده و نمی توانند آب و مواد مغذی مورد نیاز گیاه را به آن برسانند. برای حل مشکلات مربوط به آب از خاک متخلخل و دارای زهکشی خوب استفاده کنید.
سومین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: خفه شدن ریشه گیاهان
زمانی که گلدان گیاه کوچک باشد و رشد ریشه ها با محدودیت مواجه شود ریشه دچار خفگی می شود و نوک برگ ها شروع به زرد شدن از نوک برگ می گردد. ریشه های گیاهان ریشه بسته، در درون گلدان، آنقدر به دور هم می پیچیند که یک شبکۀ متراکم را ایجاد می کنند. این امر می تواند موجب فشار به گیاه شود و آن را از مواد مغذی، نور و هوا و آب محروم کند. در بررسی علت سوختن نوک برگ درختان، اگر با گیاهی ریشه بسته مواجه شدید، حتماً گیاه را در ظرفی بزرگتر قرار دهید. ولی اگر تمایل دارید که از همان گلدان قبلی استفاده کنید، وقت کافی برای هرس ریشه اختصاص دهید. اگر گیاهان گلدانی دارید، حتماً گلدان هایی با سوراخ های زهکشی مناسب انتخاب کنید و آنها را از آب اضافی دور نگه دارید. از کاشت گیاهان در جایی که آب باران یا آبیاری تجمع پیدا می کند، خودداری کنید. مواد آلی مانند کمپوست را در خاک بگنجانید تا ساختار و زهکشی خاک بهبود یابد.
بیشتر بخوانید: کاشت نیشکر
چهارمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: استفادۀ بیش از حد کود
استفاده بیش از حد یا اشتباه از انواع کود ها چه به صورت آبیاری و چه به صورت محلول پاشی می تواند یکی از علت های زرد شدن نوک برگ گیاهان باشد. برای مصرف کود باید روش مصرف صحیح آن را از روی بسته بندی محصول مطالعه کنید و بر طبق همان دستور عمل کنید. در فصل تابستان که هوا بسیار گرم است و در فصل زمستان که هوا سرد می شود از کود کمتر استفاده کنید.
پنجمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: خشکی
خشکی در دو حالت می تواند به گیاه آسیب بزند. حالت اول زمانی است که خشکی به علت عدم وجود رطوبت در هوا و عدم تامین نیاز رطوبتی گیاهان اتفاق بیفتد و حالت دوم زمانی است که آبیاری گیاه به صورت منظم و به اندازه انجام نمی شود و گیاه با تشنگی دست و پنجه نرم می کند. در صورتی که گیاه کمبود آب داشته باشد، قادر نخواهد بود تا مواد مغذی ضروری را جذب کند. در این شرایط برگ های زرد حاصل می شوند. گرمای هوا نیز می تواند علت زرد شدن نوک برگ گیاهان شود.
ششمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: نامناسب بودن ph خاک
گیاهانی که در فضای باز و زمین کاشت می شوند ممکن است با PH نامناسب خاک درگیر باشند. اکثر گیاهان بهترین عملکرد را در محدوده خنثی در PH بین 6 تا 7 دارند. اگر PH خاک کمتر یا بیشتر از محدوده مطلوب گیاه باشد، برخی مواد مغذی کمتر به آن می رسند. حتی ممکن است با وجود در دسترس بودن مواد مغذی، گیاه نتواند آن را جذب کند. در نتیجه در این شرایط PH خاک علت زرد شدن برگ گیاهان خواهد بود. هر چقدر هم که کود به گیاه اضافه کنید تا زمانی که مشکل PH خاک برطرف نشود، برگ ها همچنان زرد باقی خواهند ماند. برای اصلاح PH خاک می توان از کود هیومیک اسید استفاده کرد.
هفتمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: بالا بودن املاح خاک
وجود املاح اضافی در خاک مانند انواع نمک ها و به اصطلاح شوری خاک نیز باعث زرد شدن نوک برگ ها می شود. برای اصلاح شوری خاک می توانید از کود هیومیک اسید استفاده کنید.
هشتمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: کمبود مواد غذایی
کمبود بعضی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان در خاک باعث ایجاد علائم مختلفی از جمله زرد شدن نوک برگ ها می شود. رخی مواد مغذی بسیار متحرک هستند؛ به عنوان مثال نیتروژن به راحتی در خاک حرکت می کند و شسته می شود. برای جلوگیری از مشکل کمبود نیتروژن باید به طور مستقیم خاک را توسط کود تغذیه کرد. برای برطرف کردن این مشکل علائم ایجاد شده در گیاه را بررسی کنید و سپس از کود مورد نظر به منظور تامین این عناصر استفاده کنید.
نهمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: مکان سرد
مکان سرد در گیاهان گرمسیری، اغلب باعث می شود برگ ها زرد شوند و بیفتند. این تفاوت با دوره های کوتاه مدت قرار گرفتن در معرض سرمای شدید است که باعث قهوه ای شدن آشکار در شاخ و برگ ها و یا کم رنگ شدن نقاط شفاف می شود تا بین رگ ها ظاهر شود.
دهمین علت زرد شدن نوک برگ گیاهان: کمبود نور یا نور شدید
گیاهانی که نور کمی دریافت می کنند اغلب قبل از این که برگ ها بریزند شروع به زرد شدن می کنند. اگر این موضوع تان است، سرنخی وجود دارد که می توانید به آن نگاه کنید. گیاهی که از کمبود نور زرد شده اند معمولا در آن قسمتی که نور وجود ندارد زرد خواهند شد. تابش نور مستقیم آفتاب یکی دیگر از علت های زرد شدن نوک برگ گیاهان است.
نویسنده: مهندس نیلوفر مسیبی، کارشناس ارشد گیاهپزشکی