
زمان مصرف کود شیمیایی سفید برای گندم یکی از پرسشهای اساسی کشاورزانی است که میخواهند بیشترین عملکرد را از زمین خود بگیرند، بدون اینکه به گیاه آسیب بزنند یا منابعشان را هدر بدهند. در فرآیند کاشت تا برداشت گندم، تغذیه گیاه در لحظه درست، دقیقاً همان چیزی است که میتواند یک مزرعه معمولی را به زمین پربازده تبدیل کند.
کود شیمیایی سفید که اغلب با نامهایی مثل اوره یا نیترات آمونیوم شناخته میشود، یکی از پرکاربردترین کودها در مزارع گندم ایران است. این کود منبع اصلی نیتروژن محسوب میشود؛ عنصری که نقش کلیدی در رشد برگ، ساقه و افزایش سطح فتوسنتز دارد. اما قدرت بالای این کود مثل یک شمشیر دولبه است: اگر در زمان درست مصرف نشود، نهتنها بیاثر خواهد بود بلکه ممکن است به ریشه و ساقه آسیب جدی وارد کند.
در این مقاله، با بررسی دقیق مراحل رشد گندم، شرایط اقلیمی و نوع خاک، مشخص میکنیم که بهترین زمان مصرف کود شیمیایی سفید برای گندم چه زمانی است و چطور باید این کود را به کار برد تا عملکرد مزرعه حداکثری باشد.
کود سفید چیست و چرا برای گندم اهمیت دارد؟
کود شیمیایی سفید معمولاً به کودهای حاوی نیتروژن با درصد بالا اطلاق میشود، بهویژه اوره (46% نیتروژن) یا نیترات آمونیوم (33%). این کودها بهصورت گرانول سفیدرنگ تولید میشوند و جذب سریع و قدرت بالایی دارند.
برای گندم که یک گیاه برگی و ساقهای است، نیتروژن اهمیت بالایی دارد؛ چرا که باعث تقویت فتوسنتز، رشد طولی گیاه، افزایش تعداد پنجهها و در نتیجه افزایش تعداد خوشههای گندم میشود. بههمیندلیل، انتخاب زمان درست برای استفاده از کود سفید مستقیماً بر عملکرد نهایی محصول تأثیر دارد.
در چه مرحلهای از رشد، کود سفید بیشترین تأثیر را دارد؟
رشد گندم به چند مرحله اصلی تقسیم میشود:
۱. سبز شدن (جوانهزنی)
۲. پنجهزنی
۳. ساقهرفتن
۴. خوشهدهی
۵. پر شدن دانه
۶. رسیدن و برداشت
زمان مصرف کود شیمیایی سفید برای گندم عمدتاً بین مرحله دوم (پنجهزنی) و مرحله چهارم (خوشهدهی) قرار دارد. چون این بازه زمانی، دورهای است که گیاه بیشترین نیاز به نیتروژن برای رشد برگ و ساقه دارد.
اگر در مرحله جوانهزنی کود سفید داده شود، هنوز ریشه آنقدر قوی نیست که بتواند نیتروژن زیاد را جذب کند. و اگر دیرتر از مرحله خوشهدهی مصرف شود، دیگر تأثیری بر عملکرد نهایی نخواهد گذاشت و حتی ممکن است باعث سبزینهزایی اضافی و کاهش وزن دانه شود.
بهترین زمانبندی دقیق برای کوددهی سفید به گندم
🔸 اولین مرحله: آغاز پنجهزنی (حدود ۲۰ تا ۳۰ روز بعد از سبز شدن)
در این زمان، گیاه وارد فاز توسعه پنجهها میشود. مصرف ۳۰ تا ۴۰ درصد از کل نیتروژن مورد نیاز در این مرحله توصیه میشود. کود باید حتماً قبل از آبیاری یا بارندگی پخش شود تا جذب بهتری صورت گیرد.
🔸 مرحله دوم: ساقهرفتن (حدود ۴۰ تا ۵۰ روز پس از کاشت)
اینجا نوبت مصرف دوم کود سفید است. حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد باقیمانده از نیتروژن باید در این مرحله مصرف شود تا گیاه برای تولید ساقه و خوشه انرژی کافی داشته باشد.
🔸 مرحله سوم: خوشهدهی (حداکثر تا اوایل آن)
در صورت نیاز، ۱۰ تا ۱۵ درصد باقیمانده از کود را میتوان برای تحریک خوشهدهی بهتر بهکار برد. اما این مرحله حساس است و باید طبق وضعیت رشد و سلامت گیاه تصمیم گرفت. در برخی اقلیمها ممکن است مصرف در این مرحله توصیه نشود.

نکاتی مهم در مصرف کود سفید برای گندم
اولین و مهمترین نکته این است که کود سفید نباید در زمان خشکی شدید خاک مصرف شود. چون ریشه نمیتواند نیتروژن را جذب کند و احتمال سوختگی بالا میرود. بهتر است همیشه این کود را قبل از آبیاری یا همزمان با بارندگی به زمین بدهید.
دوم اینکه مصرف بیش از حد نیتروژن در مراحل آخر رشد باعث کاهش کیفیت دانه، خوابیدگی ساقه و کاهش بازده نهایی میشود. پس زمانبندی مصرف از مقدار مهمتر است.
همچنین اگر زمین شما شنی یا دارای زهکشی زیاد است، بهتر است کود سفید را بهصورت تقسیمشده و در چند مرحله استفاده کنید تا از هدررفت نیتروژن جلوگیری شود.
چرا آرمان بذر سپاهان؟
در کنار دانستن زمان مصرف کود شیمیایی سفید برای گندم، انتخاب برند مناسب کود نیز اهمیت زیادی دارد. کود سفید تولیدشده توسط آرمان بذر سپاهان از بهترین منابع مواد اولیه تهیه میشود، حلالیت بالایی دارد و بهسرعت در خاک جذب میشود.
این کودها دارای بستهبندی مقاوم، آنالیز فنی دقیق و پشتیبانی تخصصی هستند. کارشناسان ما در تمام مراحل رشد گندم آمادهاند تا به شما کمک کنند بهترین عملکرد را از مزرعهتان بگیرید.
نتیجهگیری
اگر بهدنبال افزایش عملکرد، بهبود رشد گندم و کاهش هزینههای تولید هستید، زمان استفاده از کود بهاندازه نوع کود اهمیت دارد. زمان مصرف کود شیمیایی سفید برای گندم باید دقیق، مرحلهای و متناسب با وضعیت رشد گیاه انجام شود. اشتباه در این زمانبندی ممکن است باعث کاهش عملکرد شود.
با انتخاب کودهای باکیفیت از برند آرمان بذر سپاهان و دریافت مشاوره تخصصی، خیالتان از بابت تغذیه گندم راحت خواهد بود. برای ثبت سفارش یا مشاوره میتوانید همین حالا با ما تماس بگیرید یا به سایت armanbazr.com مراجعه کنید.